پزشکان این روزها بر کم شدن شأن و منزلت حرفه یشان در جامعه اتفاق نظر دارند. دلایل زیادی از جانب آن‌ها برای این مسئله آورده می شود، می‌توان به نقش رسانه‌ها در مخدوش کردن چهره ی این قشر از جامعه و انتشار اخبار و تحلیل نه چندان علمی از خطاهای جامعه ی پزشکی، سیاست‌ها و موضع‌گیری‌های وزارت بهداشت در پاره‌ای از مسائل و دلایل مشابه دیگر اشاره کرد. این دیدگاه علل بی‌اعتمادی جامعه به پزشکان را به عوامل بیرونی نسبت می دهد و همچنان بر استواری قداست پزشکان و حرفه ی پزشکی پافشاری می کند و در نتیجه جامعه پزشکی را از درون مبرا از هر نقدی می بیند.
در این که هر صنفی از جامعه مسائل و مشکلات خاص خود را دارد شکی نیست، اما بسیاری معتقدند که مشکلات جامعه پزشکی نباید در اعتماد مردم به پزشکان خدشه‌ای وارد کند. آیا ممکن است رفتار غیرحرفه‌ای و عدم رعایت اصول اخلاق پزشکی توسط برخی از پزشکان و تیم های درمان بر این بی‌اعتمادی تأثیری نداشته باشد؟ به عنوان مثال انتشار ویدیوی مربوط به خارج کردن رول‌پلاک از واژن یک دختر هشت ساله و خارج کردن لامپ از واژن یک خانم که چند ماه اخیر در فضای مجازی منتشر شد، این نظر را که بر مشکلات از بیرون تاکید می کند به چالش می کشد. ممکن است معتقد باشیم که این گونه فیلم‌ها در پزشکی جنبه ی آموزشی دارد یا مسائل پیش و پا افتاده ای در پزشکی قلمداد می شود؛ اما تا چه حد این رفتار با اصول اخلاق پزشکی و پروفشنالیسم مطابقت دارد؟
طبق اصل اول اخلاق پزشکی (Respect for autonomy) گرفتن عکس و فیلم از بیماران در بیمارستان با اهداف آموزشی و پژوهشی نیازمند اخذ رضایت آگاهانه از بیمار است. خود بیمار در صورت هوشیاری کامل و یا قیم قانونی وی در صورت عدم هوشیاری بیمار، باید اطلاع داشته باشند که عکس یا فیلمی که از بیمار آنان گرفته می‌شود و در چه زمینه ای بکار می‌رود. به عنوان مثال عکس یا فیلم از بیماران ممکن است برای آموزش دانشجویان پزشکی و انتشار کتب آموزشی یا ارائه در همایش‌های علمی گرفته شود؛ بنابراین پزشک مسئول بیمار در این موارد باید با شفاف‌سازی کامل موضوع، اجازه بیمار یا قیم قانونی او را اخذ می‌کند و سپس تصویر تهیه کند. انتشار عکس یا فیلم از بیماران بدون رضایت بیمار یا به غیر از جنبه‌های آموزشی غیراخلاقی است و پیگرد قانونی دارد. علاوه بر این تقریباً در تمام قوانین جاری کشورهای مختلف جهان، پزشکان مکلف به رازداری و حفظ اسرار بیماران خود می‌باشند.
اگر نیک بنگریم متوجه این حقیقت می‌شویم که بی‌اعتنایی برخی از پزشکان و کادر درمانی به برخی از مسائل اخلاق پزشکی و بروز رفتارهای نه چندان حرفه‌ای در پاره‌ای از مسائل می‌تواند تأثیرات سویی بر جامعه داشته باشد و هر یک از این رفتارها به سهم خود ضربه‌ای باشد برای فروریختن دیوار اعتماد به پزشکان در جامعه تا جایی که پزشکی از جایگاه خود به عنوان یک حرفه به تدریج خارج شده و تبدیل به کسب و کاری شود که افراد الزاماً خود را متعهد به رعایت اصول حرفه‌ای یا اخلاقی ندانند؛ اگر پیامدهای آن را روشن تر و دقیق تر ترسیم کنیم به این نتیجه می‌رسیم که ممکن است افراد متعهد و بااخلاقی وارد این حرفه شده و تمام اصول اخلاقی را رعایت کنند، اما به دلیل بی‌اعتمادی مردم و عدم مراجعه به آن‌ها نتوانند کارایی خود را چندان که باید و شاید داشته باشند؛ این مسئله هم موجب ناراحتی خود پزشکان و بی‌انگیزگی و عدم رضایت شغلی در آن‌ها می‌شود و هم موجب نارضایتی مردم از جامعه پزشکی به دلیل ناکارآمدی آنان. برای کم کردن بروز مسائلی از این طیف انتظار می‌رود که به آموزش و درونی سازی پروفشنالیسم در حرفه‌ی پزشکی نه به صورت آموزش تئوری بلکه در محیط بیمارستان و فضای بالینی توجه بیشتری شود. هر یک از ما پزشکان به سهم خود با نداشتن اثر سو در چنین اتفاقاتی، نقش مثبت خود را در حفظ اعتماد جامعه به پزشکان ایفا کنیم.
پاسخ بدهید
1 نظر برای مطلب "نقش پزشکان در فرو ریختن دیوار اعتماد جامعه به پزشکان چیست؟"
آخه فقط پزشکان مقصرن ؟این فیلمهارو پرستاران گرفتن وگرنه دکتر که جفت دستش مشغول بوده .نود درصد مشکلات کنونی پزشکان تقصیر کادر بی فرهنگ بیمارستانی هست که چون ارزش شکایت هم ندارن گردن دکتر میوفته .