به دنبال چالشی که در توییتر و فضای مجازی برای یافتن داروهای کمیاب بین کاربران راه افتاده است عکسی از نسخه دکتر کوچک زاده ،همسر وزیر بهداشت منتشر شد که دارویی کمیاب را در نسخه قید کرده بود. حال بیمار که برای یافتن داروی خود دچار مشکل شده بود عکس نسخه را در فضای مجازی منتشر کرد تا چاره ای یابد. مهر همسر وزیر بهداشت در پایین این نسخه سوژه گزارش خبرگزاری فارس که از منتقدان سیاست های دولت است شده. در این گزارش آمده است؛
چند وقتی است محل تهیه داروهای نایاب وکمیابشده است، بیمارانی که داروخانهها را یکی پس از دیگری پشت سر میگذارند و داروهایشان را پیدا نمیکنند حالا دست به دامان افراد در فضای مجازی میشود شاید کسی بتواند این دارها را برایشان تهیه کند، حالا میخواهد از این طرف مرز با نرخی نجومی باشد یا کسی از خارج که این پیام را میبینید و دارو را به دست مسافری بدهد تا دست بیمار برساند.
نمونه آن هم نسخه یک کودک ۵ ساله مبتلا به بیماری سرطان است که در هفته گذشته در فضای مجازی دست به دست میشد. در توییت مربوط به این نسخه نوشته شده بود: «این نسخه پزشک یک بچه ۵ ساله که سرطان خون دارد هست، با داروخانه ۲۹ فروردین و ۱۳ آبان تماس گرقتم و اصلا موجود ندارند. اینجا به چند نفر پیام دادم اما موجودی این دارو صفر است. دوستان اگر شما تونستید این دارو را پیدا کنید بی زحمت به من پیام بدید و حتما زحمتتون جبران میشه.»
البته این مشکلاتی هست که هر روز بسیاری از بیماران با آن دست و پنجه نرم میکنند و البته مسئولان هم مرتب دست به تکذیب کمبود داروها میزند.
از طرفی تمامی مسئولان وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو معتقدند که داروهای ایرانی، مخصوصا برای درمان بیماران سرطانی کفایت میکند و هیچ دلیلی برای نسخه کردن داروهای خارجی و خاص وجود ندارد، حتی در برخی موارد پزشکان را متهم به تبانی با داروسازان میکنند و منافع شخصی را علت نوشتن نسخههای خاص و خارج از لیست حمایتی بیمه میدانند.
حال نسخهای که توسط خانم «لیلی کوچکزاده» همسر وزیر بهداشت برای یک بیمار ۵ ساله مبتلا به بیماری سرطان نوشته شده است، روی دیگری از واقعیت کمبود دارو و تناقض در گفتههای مسئولان را نمایان کرده است.
هاشمی با بیان اینکه مردم و انجمن ها باید کمک کنند تا توقعات زیادی ایجاد نکنند، تصریح کرد: چنانچه دارویی مشابه تولید داخل دارد و از نظر کیفیت و اثربخشی با نوع خارجی اش تفاوتی ندارد، باید همان داروی ایرانی برای بیماران تجویز و توصیه شود، مصرف داروهای خارجی که برای واردات آن باید هزاران ترفند را به کار گیریم، خیانت است، لذا پزشکان و انجمن ها باید کمک کنند تا این جایگزینی صورت گیرد، چراکه پروسه ای زمانبر است و این فرهنگ باید به تدریج نهادینه شده و با اقناع کردن این تغییر ذائقه صورت گیرد.
وزیر بهداشت با بیان اینکه پزشکان در جایگزینی داروی ایرانی نقش مهمی دارند، یادآور شد: برخی پزشکان به بیماران خود توصیه می کنند، حتما داروی خارجی تهیه کنند، بیمار هم از ترس سلامتی اش، خود را مجاب می کند تا داروی خارجی تهیه کند.
هاشمی در مصاحبه دیگری نیز تاکید کرد: همکاران ما در فوق تخصصهای خون و سرطان و رادیوتراپی در زمان تجویز دارو ترجیحا محصولات ایرانی را تجویز کرده تا بیماران به زحمت نیفتند.
غلامرضا اصغری رییس سازمان غذا و دارو در خصوص کیفیت داروی تولید داخل که بارها نیز درباره آن توضیح داده شده است ولی برخی از مردم اقناع نمیشوند زیرا برخی پزشکان اصرار بر مصرف داروی خارجی دارند، اظهار کرد: در زمینه تولید دارو؛ استانداردهای مواد اولیه و فرمولاسیون یکی است و فرقی نمیکند یک دارو در ایران تولید شود و یا در آمریکا؛ و تنها تفاوت در نحوه فرآوری دارو است مثلاً برای پخت یک غذای خاص همه از یک مواد غذایی استفاده میکنند و فقط بحث دستپخت و تجربه آشپز مطرح است.
کیانوش جهانپور سخنگوی سازمان غذا و دارو نیز در خصوص تفاوت تاثیر پذیری داروی خارجی وتولید داخل گفت: «تا زمانی که داروی داخلی به حد کیفیت و استاندارد داروی خارجی نرسد، مجوز تولید داده نخواهد شد و حتما باید از نظر استاندارد و تاثیر گذاری با داروهای خارجی به یک میزان برسد تا مجوز تولید به آن ها داده شود. هر دارویی که تولید می شود تحت مطالعات هم عرضی، بالینی و زیستی قرار گرفته است و توسط گروه هایی که آن ها را مورد آزمایش قرار داده اند و تایید شده است، تولید می شود.»
وی در ادامه افزود: «به هیچ عنوان بازار را به سمت داروی خارجی سوق نخواهیم داد. با توجه به تمام اقدامات و سیاست های صورت گرفته، بعد از این به مرور زمان سهم عمده بازار را داروهای ایرانی تشکیل خواهند داد و در حال حاضر هم حدود ۸۰ درصد داروهای شیمی درمانی و داروهای مورد نیاز در داخل تولید می شود و قطعا در مواردی که دارو، تولید مشابه داخلی دارد و حداکثر تا ده درصد بازار قابل واگذاری به داروهای خارجی و برند خواهد بود.»
مهران ولایی معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی ایران با بیان اینکه تاکنون از نظر تامین داروهای درمان سرطان هیچ گونه کمبودی نداشتهایم، تاکید کرد: کیفیت داروهای شیمیدرمانی ایرانی با انواع خارجی آن مطابقت میکند و استانداردهای یکسانی دارند.
اما در طرف مقابل وزارت بهداشتی ها، حسین فودازی عضو انجمن رادیوتراپی انکولوژی ایران است، وی همیشه به این نوع اظهار نظر دولتیها مبنی بر اجبار در استفاده از داروهای ایرانی برای درمان بیماران سرطانی انتقاد داشته و گفته: نمیتوانیم کیفیت تمام داروهای داخل کشور را زیر سوال ببریم، اما در رابطه با داروهای شیمی درمانی در مورد اینکه مطالعات بالینی را طی کردهاند یا خیر پزشکان تردید دارند. اینکه چطور میشود که یک شبه همه داروهای شیمیدرمانی همگی با هم تولید شوند، مورد تردید است.
عضو انجمن رادیوتراپی انکولوژی ایران تصریح کرد: داروی سرطان با داروی سرماخوردگی متفاوت است. داروی سرماخوردگی حتی اگر اثر نکند، فرد پس از یک هفته رو به بهبود میرود، اما داروی سرطان به این صورت نیست، اگر اثر نکند فرد میمیرد و اگر عوارض آن زیاد باشد، عارضه ایجاد میکند. بنابراین تولید این دست داروها با داروهای معمولی در تمام دنیا متفاوت است و به همین خاطر این داروها گران هستند، چراکه تولید آنها هزینهبر است.