رقم کل بودجه سال ۹۶ با ۱۱ درصد رشد نسبت به امسال ، هزار و ۸۴ هزار میلیارد تومان (۱۰۸۴تریلیون تومان) پیشبینی شده است که براساس لایحه بودجه وزارت بهداشت از بودجه کل کشور ۶ درصد را به خودش اختصاص داده است.یعنی در مجموع این وزارتخانه کلیدی افزایش ۱۷ درصدی در رشد بودجه اش دارد. این در حالی است که بودجه این وزارتخانه در سالهای دوم و سوم اجرای طرح تحول نظام سلامت نسبت به سال اول اجرای آن رشد قابل توجهی نداشته و به دلیل عقب ماندگی بیمهها و تحقق نیافتن کامل قانون ۱۰ درصد هدفمندی یارانه این وزارتخانه را با مشکلات زیادی روبهرو میکند.
به گزارش صدای پزشکان به نقل از روزنامه ایران، به گفته قائم مقام وزیر بهداشت اعتبارات سازمان بیمه سلامت ایران ۸۲ درصد برای بودجه سال آینده رشد کرده و مجموع بیمههای سلامت دولتی ۷۲درصد افزایش داشتهاند. حالا اگر این اعداد و ارقام را کنار ۸ هزار میلیارد اوراق قرضه قرار دهیم، میبینیم این رشد قابل توجه به عقب ماندگی اعتبارات مربوط به بیمه سلامت و سایر بیمهها کمک میکند.با دکتر ایرج حریرچی قائم مقام وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره ویژگیهای کلی لایحه بودجه سال آینده در حوزه سلامت گفتوگو کردهایم که در زیر میخوانید.
* درباره ویژگیهای کلی لایحه بودجه سال ۹۶ در حوزه سلامت توضیح دهید و بفرمایید سهم وزارت بهداشت از بودجه کل کشور چقدر است؟
منابع بودجه کل کشور و معادل آن یعنی مصارف بودجه کل کشور از ۹۷۸ هزارمیلیارد تومان در سال ۹۵ به هزار و ۸۴ تریلیون تومان در سال ۹۶ رسیده است که این میزان متضمن ۱۱ درصد رشد است. باید عرض کنم که منابع عمومی دولت با درآمد اختصاصی دولت جمع بودجه عمومی دولت را میسازد و جمع این دو به علاوه منابع شرکتهای دولتی، منابع بودجه کل کشور را میسازد.
وزارت بهداشت از بودجه کل کشور در سال۹۵، ۵٫۷ درصد را به خودش اختصاص داد که سال بعد ۶ درصد را به خودش اختصاص میدهد. علت این است که در مجموع وزارت بهداشت افزایش ۱۷درصدی در رشد بودجهاش دارد (در کل اعتبارات هزینه ای) که متضمن ۳۰درصد افزایش اعتبارات هزینهای دانشگاههای علوم پزشکی، کاهش ۶ درصد اعتبارات هزینهای ردیفهای ستادی وزارت بهداشت و افزایش ۱۲ درصدی اعتبارات هزینهای دستگاههای وابسته مانند انتقال خون و… است که درمجموع افزایش ۱۷درصدی را نشان میدهد.
نکته مهم این است که امسال بودجه مجموع وزارت بهداشت که عمدتاً در دانشگاههای علوم پزشکی متبلور میشود نسبت به متوسط رشد بودجه کل کشور از مقداری رشد بیشتر برخوردار است. میتوان گفت که خوشحالیم روند فعلی افزایش بودجه پیشنهادی دولت تقریباً مشابه بودجه سال ۹۳ به ۹۲ است. در واقع این امیدواری به وجود آمده که عقب افتادگی نسبی که در بودجه سال ۹۴ و ۹۵ وجود داشت و به عبارتی افزایش رشد بودجه وزارت بهداشت در این سالها کمتر از رشد کل بودجه دولت بود و باعث ایجاد مشکلاتی برای وزارت بهداشت شده بود، مقداری جبران میشود. همین وضعیت در مورد سازمان بیمه سلامت و اعتبارات مربوط به بیمههای دولتی نیز وجود دارد. در بودجه سال ۹۳ نسبت به سال ۹۲، ۶۷درصد بودجه بیمهها افزایش داشت که قسمت قابل توجهی از عقب افتادگیها را جبران کرد ولی در بودجه ۹۴ و ۹۵ بیمهها حاوی رشد ۵ الی ۸ درصد بودند که مکفی نبود همین وضعیت در مورد سایر بیمههای درمانی هم وجود داشت. ولی خوشبختانه با کار کارشناسی که در بدنه دولت و سازمان برنامه و بودجه انجام شد، جمع اعتبارات سازمان بیمه سلامت ایران ۸۲ درصد برای بودجه سال ۹۶ رشد کرده است و مجموع بیمههای سلامت دولتی ۷۲ درصد رشد کردهاند که رقم قابل توجهی است و امیدواریم این رقم قسمت قابل توجهی از عقب ماندگیهای اعتبارات مربوط به بیمه سلامت و سایر بیمهها را جبران کند. اگراین موضوع در کنار ۸ هزارمیلیارد اوراق قرضه لحاظ شود و با تدابیر دیگری که با صرفهجویی در هزینهها و مدیریت بهتر منابع انجام میشود امیدواریم از مشکلات فعلی مالی سازمان بیمه سلامت به میزان قابل توجهی رفع شود.
* یعنی با اختصاص این رقم هم عقب ماندگیها جبران میشود و هم هزینههای سال جاری را تأمین میکند؟
۸هزار میلیارد اوراق قرضه، قسمت عمده عقب افتادگیها را جبران میکند. افزایش رشد نیز قسمتی از عقب افتادگیها را جبران میکند ولی بیشتر برای هزینههای جاری سال ۹۶ است. البته باید به طرف مدیریت بهتر منابع هم حرکت کنیم.
*رقم کل بودجه سال ۹۶ در حوزه سلامت نسبت به سالهای اول، دوم و سوم اجرای طرح تحول سلامت به مقدار قابل توجهی رشد کرده است؟ یعنی مشابه سالهای اول اجرای طرح تحول سلامت به سهم بودجه وزارت بهداشت توجه شده است؟
بودجه قابل توجهی که بهعنوان شاخص در چند دهه گذشته به حوزه سلامت داده شد، در سال ۹۳ بود که هم بودجه عمومی وزارت بهداشت و سازمانهای بیمه گر دولتی به طرز قابل توجهی افزایش پیدا کرد و هم دو منبع جدید عملیاتی شد. یکی؛منبع ۱۰ درصد هدفمندی یارانهها بود که مصوب قبلی از زمان تصویب قانون برنامه پنجم بود که دولت قبل به آن عمل نمیکرد و منبع جدید دوم هم بهعنوان یک درصد ارزش افزوده اضافه شد. یعنی ما در سال ۹۳ با سه دسته افزایش قابل توجه مواجه بودیم. یک دسته افزایش حدود ۳۵ درصدی وزارت بهداشت و ۶۵ درصدی بیمهها است که برای وزارت بهداشت چند درصدی از متوسط رشد بودجه بیشتر بود و برای بیمهها هم به طرز بسیار معنیداری بیشتر بود.دسته دوم، دومنبع هدفمندی و ارزش افزوده بود. دسته سوم از منابع در اختیار دولت بود. مثلاً دولت در انتهای سال ۹۲، برای هدفمندی دو هزار میلیارد اعتبار جداگانهای لحاظ کرد و بودجه سال ۹۳ برای هدفمندی را به ۶ هزار و ۸۰۰ میلیارد رساند.
*در سالهای اولیه اجرای طرح تحول نظام سلامت همه اعتبارات اختصاص داده شده از طریق هدفمندی یارانهها و یک درصد ارزش افزوده وصول شد؟ آیا در بودجه سال آینده هم این اعتبارات به وزارت بهداشت تخصیص داده خواهد شد؟
سال ۹۳ هدفمندی به میزان تقریباً کامل و از یک درصد ارزش افزوده حدود ۸۵ درصد وصول شد. در سال ۹۴ از ۴۸۰۰ میلیارد هدفمندی تفاهمنامه شد که ۴۲۵۰ میلیارد اختصاص یابد ولی فقط ۸۰۰ میلیارد از این محل حاصل شد و ۲۵۸۶ میلیارد هم از محل مابه التفاوت تخصیص ردیفهای ستادی وزارت بهداشت حاصل شد. برای یک درصد هم سقف ۲۷۰۰ میلیاردی برای سال ۹۴ گذاشته شد که ۲۴۳۴ میلیارد آن تخصیص یافت. برای سال ۹۵ از محل هدفمندی سقف ۴۰۰۰ میلیاردی اعمال شده است که از محل هدفمندی تاکنون تخصیصی حاصل نشده است و کمی بیشتر از ۱۰۰۰ میلیارد از محل مابه التفاوت مذکور تاکنون پرداخت شده است، برای یک درصد هم امسال سقف ۴۲۵۰ میلیاردی داریم که تا ۱۵ آذر ۲۰۵۲ میلیارد آن حاصل شده است. امیدواریم سال بعد(۹۶) ۴ هزار و ۸۰۰ میلیارد هدفمندی با توجه به حصول منابع و حذف غیر نیازمندان از یارانه بگیرها به طور کامل تأمین شود و نیز سقف پیشنهادی لایحه برای یک درصد ارزش افزوده که معادل ۵۳۴۰ میلیارد تومان است به طور کامل حاصل شود.
*بالاخره ما با رشد هزینهها مواجه خواهیم شد با این بودجه اولاً مشکلات موجود در اجرای طرح تحول سلامت رفع خواهد شد ثانیاً برنامههای وزارت بهداشت تا چه اندازه محقق میشود؟
یکی از کارهای مهمی که وزارت بهداشت بهعنوان تولیت حوزه سلامت انجام میدهد کنترل هزینهها است. کنترل هزینهها از دو جهت انجام میشود یکی در جهت بهینه کردن هزینهها و دیگری در جهت کاهش هزینهها است. بهینه کردن هزینهها در راستای اقتصاد مقاومتی است. مثلاً اینکه ورود داروی خارجی و تجهیزات و مواد مصرفی خارجی به حداقل برسد و %A