در سال های ابتدایی آموزش پزشکی، بارها توسط اساتید و به طور موکد در کتاب اصول شرح حال گیری و معاینه (باربارا بیتز) روی این اصل تاکید شده است که مهم ترین ابزار تشخیص توجه به شرح حال و علائم بالینی بیمار است و برای این منظور توصیه شده است که اجازه دهیم تا در ابتدای ویزیت بیمار چند دقیقه ای بدون این که حرفش توسط ما قطع شود، صحبت کند. این امر نیازمند این است که طول ویزیت هر بیمار حداقل زمانی را به خود اختصاص دهد. اما در عمل پزشکان سطح دنیا چقدر به این امر پایبند هستند؟
هفته گذشته (۸ نوامبر) مجله معتبر BMJ در مقاله ای به بررسی میزان زمانی که پزشکان (primary care physician) به ویزیت بیماران خود اختصاص می دهند، پرداخته است. این تحقیق جمع آوری و تحلیل ۲۸ میلیون ویزیت پزشک در سرتاسر دنیا (شش زبان مختلف از ۶۷ کشور مختلف بین سال های ۱۹۴۶ الی ۲۰۱۶) کرده است.
در این مقاله بیان شده است که در ۱۸ کشور دنیا (که نیمی از جمعیت دنیا در این ۱۸ کشور است) زمان اختصاص داده شده توسط پزشکان برای هر ویزیت ۵ دقیقه یا کمتر است.
میانگین طول ویزیت های پزشک در کشورهای مختلف از ۴۸ ثانیه (در بنگلادش) تا ۲۲٫۵ دقیقه (در سوئد) متغیر است. این زمان در ایالات متحده ۲۰٫۵ دقیقه (جز کشورهای بالا در این زمینه) و در انگلستان ۹٫۲ دقیقه است. در سال های اخیر در انگلستان برای افزایش این زمان تلاش شده است و موفقیت هایی هم کسب شده است اما پبش بینی محققان این است که با این سرعت در سال ۲۰۸۶ به ۱۵ دقیقه خواهد رسید.
در تحلیل این اطلاعات کمبود پزشکان سطح اول مراقبت (PCP) و فرسودگی و خستگی جز مهم ترین عوامل کوتاه بودن زمان ویزیت آنان قلمداد شده است. اما ارتباط بین زمان ویزیت و نتیجه آن، هنوز مورد بررسی قرار نگرفته است. همچنین ارتباط بین طول مدت ویزیت و مسائل اقتصادی و بهداشتی در جوامع نیز تا کنون مورد مطالعه قرار نگرفته است.
اما در این مطالعه مشخص شده است که بین تعداد PCP و طول مدت ویزیت ارتباط مستقیمی وجود دارد. هر چند در ایالات متحده آمریکا، علی رغم نسبت کم PCP، طول ویزیت ها زیاد است که شاید ناشی از دسترسی مناسب به تخصص های مختلف باشد.
همچنین در این تحقیق ارتباطی بین طول مدت ویزیت و تعداد مراجعین به اورژانس، رضایت بیماران و آزمایشات درخواستی یافت نشد. در ادامه تحلیل این اطلاعات، مشخص شد که در بسیاری از کشورها ساز و کار مشخصی برای در خواست و سامان دهی مشاوره های درخواستی وجود ندارد. به عنوان مثال در بنگلادش، چین و پاکستان یک پزشک ممکن است در طول یک روز کاری، بیش از ۹۰ مشاوره درخواست کند. اما در مقابل وجود یک سامانه قوی و منظم در برخی کشورها (مانند BEACH یا Bettering the Evaluation and Care of Health در کشور استرالیا) باعث می شود که اطلاعات این کشورها قابل ارزیابی درست و با حجم مناسب باشد. به علت همین محدودیت، مطالعه در مقایسه بین شرایط شهری و روستایی و یا حتی دولتی و خصوصی قابل تحلیل نبود.
در این مطالعه، اطلاعات مربوط به کشور ایران طی مطالعه ای cross sectional در سال ۲۰۰۷ جمع آوری شد و میانگین زمان های ویزیت ۶٫۹ دقیقه بوده است که از میانگین مطالعه بیشتر است. ( Khori V , Changizi S , Biuckians E , et al: Relationship between consultation length and rational prescribing of drugs in Gorgan City, Islamic Republic of Iran. EMHJ 2012;18:480-6)