پس از انتخابات سال ۹۶ سازمان نظام پزشکی کشور در شهریور ماه همین سال طی انتخاباتی که بین دو کاندید ریاست سازمان برگزار شد دکتر ایرج فاضل با مجموع ۲۰۱ رای به عنوان ریاست این دوره انتخاب شد. با گذشت یک سال و تصویب قانون منع به کارگیری بازنشستگان، فاضل نامه استعفای خود را تقدیم سازمان کرد. او دلیل این استعفا را پیروی از قانون مصوب مجلس اعلام کرد و گفت به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اعلام بازنشستگی کرده و قانونا دیگر نمی‌تواند به عنوان ریاست سازمان فعالیت داشته باشد.
پس از این استعفا دکتر محمدرضا ظفرقندی تا زمان انتخاب رییس جدید سازمان به عنوان سرپرست انتخاب شد.
پس از اعلام زمانبندی اعلام کاندیداتوری ریاست سازمان نظام پزشکی کشور و پایان این زمانبندی طی نامه‌ای که از طرف سازمان نظام پزشکی کشور منتشر شد اسامی کاندیداها به این شرح می‌باشد:
دکتر کوروش افشین‌پور، دکتر امین بردیا، دکتر علی سالاریان، دکتر سیدحسین شریفی سوسری، دکتر محمدرضا ظفرقندی، دکتر عبدالرضا عزیزی
طبق گفته‌های عضو هیات رییسه مجمع عمومی روز جمعه ۲۶ بهمن ماه دو جلسه برای مجمع عمومی برگزار خواهد شد؛ یکی جلسه مجمع‌عمومی عادی برای بررسی مشکلات جامعه پزشکی و جلسه مجمع عمومی فوق‌العاده که برای انتخاب رئیس کل.
طبق شنیده‌ها تاکنون دو نفر از این کاندیداها برنامه‌های خود را از راه‌های مختلف برای ادامه مسیر ریاست سازمان مطرح کرده‌اند. در آستانه انتخاب رییس جدید سازمان نظام پزشکی در این گزارش سعی داریم به بررسی این برنامه‌ها بپردازیم. صدای پزشکان در صورت اعلام رسمی برنامه های دیگر کاندیداها اقدام به انتشار این برنامه‌ها خواهد کرد.
سوابق
پیش از بررسی برنامه‌ها اعلامی بد نیست نگاهی به سابقه کاندیداها بیاندازیم؛
دکتر محمدرضا ظفرقندی متخصص جراحی عمومی و فلوشیپ جراحی عروق و تروما می‌باشد. از سوابق اجرایی ظفرقندی میتوان به عضویت در هیات مدیره سازمان نظام پزشکی تهران ،ریاست دانشگاه علوم پزشکی تهران ،ریاست کل سازمان نظام پزشکی در سال ۷۹- ۸۳ و عضویت در شورای عالی سازمان نظام پزشکی اشاره کرد.
دکتر عبدالرضا عزیزی پزشک عمومی و نماینده مردم شیروان در مجلس شورای اسلامی می‌باشد. وی عضو شورای مرکزی فراکسیون رهروان ولایت مجلس شورای اسلامی می‌باشد. از دیگر سوابق عزیزی میتوان به ریاست هیئت مدیره شرکت بیمه ای جاده ابریشم ( متعلق به مؤسسه صندوق پس انداز کارکنان راه آهن )، ریاست هیئت مدیره و مدیر عامل شرکت رفاه پرداز ( متعلق به مؤسسه صندوق پس انداز کارکنان راه آهن ) و عضویت در شورای عالی سازمان نظام پزشکی اشاره کرد.
دکتر علی سالاریان پزشک عمومی و عضو علی‌البدل شورای عالی نظام پزشکی کشور می‌باشد. از دیگر سوابق سالاریان میتوان به عضویت هیات مدیره سازمان نظام پزشکی شهر نور، ریاست نظام پزشکی شهر نور و بازرس سازمان نظام پزشکی اشاره کرد.
دکتر کوروش افشین‌پور دندانپزشک و عضو شورای عالی نظام پزشکی به عنوان نماینده دندانپزشکان می‌باشد. از دیگر سوابق اجرایی ایشان میتوان به عضویت در شورای شهر گچساران نیز اشاره کرد.
دکتر سیدحسین شریفی سوسری عضو هیات مدیره سازمان نظام پزشکی بندر انزلی و دکتر امین بردیا عضو هیات مدیره نظام پزشکی خرم‌آباد می‌باشند.
گفتنی است ممکن است بخی از این کاندیداها پیش از انتخابات از کاندیداتوری انصراف دهند و از تعداد نامزدها کاسته شود.
بازگشت استقلال به سازمان نظام پزشکی کشور
یکی از انتظارات جامعه پزشکی بازگشت استقلال صنفی و اختیار در تصمیم‌گیری های کلان به سازمان نظام پزشکی کشور می‌باشد.
در سال ۷۹ اصلاح قانون نظام پزشکی در دستور کار سازمان، به ریاست دکتر ظفرقندی، قرار گرفت. به این ترتیب بود که با مشارکت نمایندگان مجلس ششم، سرانجام در مهر ماه ۱۳۸۱ به صورت طرحی با امضای ۱۵ نماینده مجلس به صحن علنی تقدیم شد. در این طرح اختیارات و وظایف سازمان نظام پزشکی افزایش یافت که مهم‌ترین شاخصه‌های آن کاهش تصدی‌گری دولت در عرصه سلامت و ارتقای جایگاه اجرایی و نظارتی نظام پزشکی بود. این طرح پس از تصویب در مجلس ششم و ایرادات شورای نگهبان، به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال شد و سرانجام در آبان ماه ۱۳۸۳ در مجمع به تصویب رسید.
اما در دوره چهار ساله ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۷ به ریاست دکتر صدر، سازمان نظام پزشکی با فراز و نشیب‌هایی مواجه بود که مهم‌ترین آن، لغو اختیار نظام پزشکی در تعرفه‌گذاری خدمات پزشکی بخش غیردولتی بود. همچنین در دوره دهم سازمان نظام پزشکی نیز این سلب اختیارات ادامه داشت. شاید بتوان تلخ‌ترین اتفاق صنفی در این دوره را خدشه‌دار شدن قانون نظام پزشکی و سلب موقت و پنج ساله اختیار نظام پزشکی در تعرفه‌گذاری خدمات پزشکی دانست.
پس از گذشت قریب به ۱۰ سال از سلب اختیارات سازمان نظام پزشکی در حیطه های مختلف به خصوص در زمینه تعرفه گذاری باید دید کاندیداهای این دوره از سازمان نظام پزشکی چه برنامه‌ای برای برآوردن این انتظار جامعه پزشکان دارند.
دکتر محمدرضا ظفرقندی درباره بازگشت استقلال صنفی به سازمان گفت: برای تعیین تعرفه واقعی، راه محاسبه اقتصادی وجود دارد و مبنای آن عملکرد حرفه ای به علاوه سود سرمایه و هزینه های سرباری و استهلاک است که همه اینها قابل محاسبه است. وظیفه سازمان تعیین تعرفه واقعی و اعلام آن است.
وی همچنین بازگشت به منزلت و ظرفیت قانونی (قانون مصوب سال ۱۳۸۳ سازمان) با تکیه بر سرمایه اجتماعی و انسجام جامعه پزشکی و نقش‌آفرینی موثر و فعال سازمان نظام پزشکی در نظام سلامت را اهداف خود اعلام کرده است
در متن برنامه‌های ظفرقندی اینچنین آمده است که؛
-مطالبه قاطع حقوق جامعه‌ی پزشکی از جمله تعرفه، مالیات، عوارض و… در تعامل با دستگاههای مربوطه ، حفظ استقلال و شان تشکیلاتی تمامی ارکان سازمان و تعمیم فرهنگ نظارت و ارزیابی در تشکیلات و اهتمام به اصل دموکراسی و صیانت از قانون نظام پزشکی و مقابله همه جانبه با مصوباتی که شان جامعه پزشکی و روح قانون را تهدید میکند را به عنوان خطوط مشی اصلی خود اعلام شده است.
همچنین وی تدوین برنامهی راهبردی و عملیاتی سازمان بر اساس اولویت‌های این برنامه ظرف مدت ۲ ماه با عنایت به موارد مطروحه در ذیل و نظرات ذینفعان را از جمله راهبردها و برنامه های اصلی خود می‌داند.
در برنامه ی این نامزد ریاست سازمان نظام پزشکی بخشی با عنوان دفاع از حقوق حرفه ای با این توضیحات آمده است؛ تعیین ارزش واقعی انواع خدمات پزشکی با محاسبه قیمت تمام شده و دفاع کامل از پیاده‌سازی کتاب ارزش نسبی خدمات ، فعال سازی کمیسیون ملی تعیین حدود صلاحیت حرفه ای جامعه پزشکی و رفع اختلافات بین رشته ای، مداخله به منظور رفع محرومیتهای غیرمنطقی حرفهای ازجمله محدودیتهای تجویز دارو، درخواستهای پاراکلینیک و … ، اصلاح قراردادهای یک‌جانبه‌ی سازمان‌های بیمه‌گر، قراردادهای بخش خصوصی، قرارداد پزشکان خانواده و…، تلاش برای حذف بازرسی های سلیقه‌ای مامورین دستگاههای مختلف و پیشنهاد الگوی ساختارمند و مناسب نظارتی، دفاع موثر و نظام‌مند در خصوص تاخیر در تادیه تعهدات سازمان‌های بیمه‌گر و کسورات یک‌جانبه آنان، تعامل با قوه قضائیه و تعزیرات در خصوص جلوگیری از تدوین لوایحی علیه شان جامعه پزشکی، دخالت موثر سازمان برای تعمیم پرونده الکترونیک سلامت و تجویز الکترونیک نسخ با همسویی همه ارگان‌های مرتبط.
در مقابل دکتر عزیزی دیگر نامزد ریاست سازمان که خود از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز می‌باشد در پاسخ به سوالاتی در مورد بازگشت استقلال صنفی به سازمان نظام پزشکی اظهار کرد که حفظ استقلال صنفی سازمان با شهامت و شجاعت مورد انتظار جامعه پزشکی و در عین حال تلاش برای ایجاد تعامل مؤثر و فعالانه با دستگاه‌ها و قوای مختلف جهت پیشبرد مصالح بیماران و جامعه پزشکی و همزمان ممانعت از افتادن سازمان در دام جریانها و تبدیل شدن به ابزار چانه زنی سیاسی جریان‌های مختلف از برنامه‌های آینده به عنوان ریاست می باشد.
یکی از راه‌های بازگشت استقلال صنفی به سازمان نظام پزشکی ارتباط مناسب با وزارت بهداشت جهت واگذاری برخی تصمیم‌گیری ها می‌باشد در همین راستا دکتر عزیزی در دیداری که پیش از تایید دکتر نمکی در مجلس شورای اسلامی برگزار شد گفت: وزارت بهداشت طبق عقل و عرف و قانون در بخش قابل توجهی از امور باید از نظام پزشکی مشورت بگیرد. ما انتظار داریم پس از اینکه به جنابعالی در مجلس رای اعتماد دادیم، یک طرف مشورت مهم شما نظام پزشکی باشد؛ نه اینکه طرح و لایحه‌ای تهیه و اجرا شود و اعضای نظام پزشکی تنها میراث‌دار عواقب و مشکلات آن باشد.
همچنین وی در یکی از نطق‌های پیش از دستور خود در مجلس شورای اسلامی گفت: لازم است سازمان نظام پزشکی از نقش صدور پروانه و کارت طرح ترافیک و امور روزمره، خود را در جایگاه بالاتری ببیند و در موضوع بازگشت تعرفه گذاری از دست رفته سال ۱۳۹۲ سازمان که در مقابل افزایش تورم ۳۰ یا ۴۰ درصدی، فقط ۵ درصد تعرفه ها افزایش میابد و منجر به مهاجرت گسترده پزشکان شده است، وارد شود. در حدی که امروز قریب هزاران پزشک ایرانی در آلمان مشغول طبابت هستند.
دکتر عزیزی اقداماتی هم در زمینه دفاع از استقلال سازمان نظام پزشکی انجام داده‌اند از جمله آن میتوان به تشکیل کارگروهی در رابطه با طرح تجاری سازی مراکز فعالیت پزشکان به ریاست وی و همچنین جلسات و اقدامات مختلفی که جهت جلوگیری از تصویب این طرح صورت گرفت اشاره کرد .پیگیری و ورود جدی به موضوع اصالح قانونی تعرفه ها متناسب با تورم و حتی المکان بازپس گیری حق تعیین تعرفه به سازمان نظام پزشکی از دیگر برنامه های مطرح شده از سوی او می‌باشد.
شفاف سازی در سازمان
یکی از موارد مورد انتقاد پزشکان در دوره ریاست دکتر فاضل عدم وجود شفافیت در زمینه‌های مختلف تصمیم گیری بخصوص در موارد مالی از جمله مسئله حق عضویت های سازمان می باشد.
نامزدهای ریاست سازمان به این موضوع هم بی توجه نبودند و در این زمینه برنامه‌هایی مطرح کرده‌اند.
ظفرقندی شفافسازی اقتصادی، صرفه‌جویی و انضباط در اداره‌ی سازمان مرکزی با اصلاح ساختار و سیاست های مصوب و ارتباط شفاف و مستمر با بدنه‌ی جامعه‌ی پزشکی از طرق مختلف به‌منظور اطلاع‌رسانی و کسب نظرات متقابل را جزو خطوط اصلی سیاست خود می‌داند.
وی همچنین در بخش بازنگری تشکیلات و اصلاح ساختار شفافسازی عملکرد فردی و گروهی مسوولین سازمان و گزارش‌دهی مستمر از عملکرد و پیشرفت برنامه‌ها، چابکسازی و اصلاح ساختار و تشکیالت سازمان با تمرکز زدایی و تقویت نظام اداری در نظام پزشکی شهرستانها، بررسی وضعیت توسعه‌ی فیزیکی و تشکیلاتی نظام پزشکی در شهرستانها و تهیه سازوکار مناسب برای توسعه آن، احیای جایگاه حقوقی مجمع عمومی، شورایعالی و بازرسین سازمان با اصالح مقررات و شفافسازی اختیارات، استفاده از افراد معتمد و شایسته در سمت قائم مقام، معاونین و مدیران ارشد سازمان با لحاظ شاخص‌های عینی را از جمله اهداف خود می‌داند.
از دیگر مواردی که ظفرقندی در برنامه های خود اعلام کرده تامین منابع مالی پایدار برای اداره‌ی سازمان و استفاده از ظرفیت‌های موجود در صندوق تعاون با اصلاح رویه های موجود، ایجاد سازوکار مؤثر جهت بررسی و تحلیل وضعیت اشتغال اعضا و شیوه به‌کارگیری ظرفیت‌های نظام سلامت به نفع اشتغالزایی می باشد.
یکی از بخش های به افزایش شفافیت در سازمان کمک میکند توجه به ارتباط موثر سازمان با اعضای خود می‌باشد ظفرقندی بازنگری تشکیلاتی و محتوایی و افکارسنجی در روابط عمومی سازمان به‌منظور ارتباط دوسویه با مخاطبین اعم از اعضا، مردم و مسوولین، تغییر در شکل و محتوای رسانه های خبری و علمی سازمان با رویکرد تحلیلی، انتقادی و خبری برای انتقال اثربخش محتوا اقداماتی جهت افزایش ارتباط و اطلاع رسانی سازمان در دستور کار خود قرار داده است.
دکتر عزیزی هم به مبحث شفافیت در سازمان بی توجه نبوده و در این رابطه اشاره میکند: اینجانب صراحتا معتقد به مدیریت در اتاق شیشه ای هستم همه اعضای مجمع باید امکان دسترسی و بررسی مستقیم یا بی واسطه و از طریق بازرسان به اسناد سازمان را داشته باشند.
به عنوان مثال اخذ وام قانونی برای اعضا بلا اشکال است اما پنهان کردن آن و تبعیض در برخورداری افراد از آن و یا بای پس کردن مراحل اخذ آن و یا اهمال در بازپرداخت آن و … و نهایتا ایجاد هرگونه رانتی محل اشکال است.
بازرسی حراست و هیات رسیدگی به تخلفات اداری سازمان باید فعالانه نظارت کافی و وافی به درون سازمان داشته باشد. احترام و حفظ شئون اعضای محترم سازمان در کلیه مراجعات حضوری و الکترونیکی ایشان اصل اول خواهد بود. (حرمت امامزاده را در وهله اول باید متوالی آن نگهدارد)
وی همچنین برنامه هایی برای پاسخگویی مستمر سازمان به نخبگان، مجمع و رؤسای هیات مدیره های شهرستانها دارد. وی این هدف را از طریقی که در زیر آماده پیگیری خواهد کرد:
جلسه مستقیم رییس یا معاونین با کمیسیون های تخصصی جهت پخته نمودن خروجی کمیسیون ها پیش از ارایه به شورای عالی
ایجاد رسانه ای موثر در سطح عمومی و استفاده از ظرفیت رسانه ها برای جهت دهی صحیح به افکار عمومی ( از سرگیری انتشار مجدد سازمان به صورت خودگردان، ساخت و انتشار کلیپ های کوتاه و اثرگذار از فداکاری های جامعه پزشکی ، راه اندازی کانال مجازی و …)
سفر به مراکز استان ها در طی دوسال آتی
اختصاص یک روز مجزا در ماه برای ملاقات با اعضای مجمع
یک روز ملاقات عمومی برای هر یک از معاونین در طول هفته و برای رییس کل در هر ماه
یک روز پاسخ گویی به مجمع در فضای مجازی برای رییس کل و معاونین در هر ماه
حضور در فضای مجازی مجمع و رصد مطالب مطروحه توسط اعضای محترم و پاسخگویی لازم
ایجاد واحد ارتباط روزانه در سازمان جهت پاسخگویی به موارد فوری هیات مدیره شهرستان ها
برنامهی دکتر عزیزی درباره بخش‌های مالی سازمان را اینگونه بیان میکند؛ ایجاد درآمد پایدار بطوریکه سازمان متکی به حق عضویت‌ها نباشد و نهایتا برای گروههای کم درآمد بتوان آنرا حذف کرد،از طریق: اخذ کمک ثابت از بودجه سالیانه کشور برای هزینه های جاری سازمان و جایگزین نمودن آن با حق عضویت ،مجوزهای دارای ارزش افزوده از دستگاههای اجرایی مانند باشگاه نظام پزشکی کشور.
طرح تحول سلامت
یکی دیگر از موضوعاتی که می توان مهم ترین اقدام دولت یازدهم و دوازهم در جهت تغییر سیاست گذاری در بخش سلامت کشور دانست طرح تحول سلامت می باشد. این طرح منتقدان بسیاری در بین پزشکان دارد. در طول اجرای این طرح جامعه پزشکی دچار مشکلات فراوانی شده است. حال اما مجری اصلی این طرح هم که دکتر قاضی زاده بود در پاسخ به برخی مشکلات اجرا این طرح از سمت خود استعفا داد.
بنابراین یکی از انتظارات جامعه پزشکان انتخاب سیاست مناسب جهت حل مشکلات این طرح به عنوان ریاست سازمان می باشد. باید دید نامزد های ریاست سازمان چه راهکارهایی برای حل مشکلات این طرح دارند.
در این رابطه دکتر ظفرقندی بازتعریف نقش بخش خصوصی در ارائه خدمات سلامت و فعالیت برای تدوین و گسترش طب ملی، مشارکت فعال در نقد و اصلاح طرح تحول سلامت و تبیین جایگاه صنوف پزشکی مبتنی بر سطح‌بندی خدمات به عنوان خط مشی خود اعلام کرده و پیشنهاد الگوی بومی بکارگیری صنوف مختلف پزشکی، مبتنی بر نظام ارجاع وپزشکی خانواده با رعایت منافع آنها را به عنوان یکی از برنامه های اجرایی خود می داند.
عبدالرضا عزیزی،دیگر کاندید ریاست سازمان در این رابطه می‌گوید: با بیان اینکه حمایت‌های شعاری دولت گره‌ای از مشکلات طرح تحول سلامت باز نمی‌کند، گفت: حمایت ها باید همراه با تامین و اختصاص بودجه باشد.نماینده مردم شیروان در مجلس شورای اسلامی، با انتقاد از اینکه مشکلات عمده طرح تحول سلامت ناشی از عدم تزریق صد درصدی منابع از سوی دولت است، تصریح کرد: بر اساس این طرح مقرر شد ۴ میلیون نفر بیمه شوند اما ۱۱ میلیون نفر بیمه شدند در حالی که دولت تنها منابع ۴ میلیون نفر بیمه شده را به بیمه سلامت پرداخت کرد بنابراین با کسری بودجه مشکلاتی در روند اجرای این طرح ایجاد شد.
وی با انتقاد از اینکه پولی از هدفمندی به طرح تحول سلامت پرداخت نشد، گفت: ۴۸۰۰ میلیارد تومان از محل هدفمندی یارانه ها از سوی مجلس به حوزه سلامت اختصاص یافت این در حالی است که دولت منابع لازم را برای اجرای طرح تحول سلامت از محل هدفمندی به طور کامل به وزارت بهداشت تخصیص نداد.
وی، با تاکید بر اینکه اجرای طرح تحول سلامت مرهون تلاش های وزیر بهداشت است، افزود: اجرای این طرح تحولی بزرگ در حوزه سلامت ایجاد کرد و با اجرای آن بخش عمده ای از مشکلات قشر ضعیف و آسیب پذیر حل و فصل و پدیده زیرمیزی حذف و هزینه های درمان کاهش یافت اما متاسفانه دولت بودجه اختصاص یافته را پرداخت نکرد و اجرای طرح با چالش مواجه شد.عزیزی افزود: همچنین از محل درآمد مالیات بر ارزش افزوده که حدود ٢٩٠٠ میلیارد تومان برآورد شده بود دولت بودجه لازم را به طور کامل به وزارت بهداشت پرداخت نکرد و در کنار این دولت منابع دیگر طرح تحول سلامت را نیز ١٠٠ درصد تخصیص نداد که همه این موارد موجب بروز مشکل و نارضایتی شد.نماینده مردم شیروان در مجلس دهم، تصریح کرد: دولت وزارت بهداشت را مکلف کرده که طرح تحول سلامت را اجرا و منابع آن را تامین کند اما متاسفانه منابع آن به طور کامل اختصاص نیافته و این وزارت خانه به نحو مطلوب نمی تواند خدمات رسانی کند در حالی که مطالبات پزشکان، پرستاران نیز به دلیل کمبود بودجه ای با تعلل مواجه شده است.
رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر ضرورت تامین منابع پایدار برای اجرای طرح تحول سلامت، گفت: باید منابع پایدار برای اجرای طرح تحول سلامت در نظر گرفته شود و از سویی ضعف های طرح برطرف و نقاط قوت آن تقویت شود تا رضایت مردم افزایش یابد.
اینها برنامه اعلامی دو کاندیدای ریاست سازمان نظام پزشکی در زمینه سه موضوع مهم و قابل توجه، بازگشت استقلال صنفی، شفافیت و اقدامات لازم در جهت رفع مشکلات طرح تحول سلامت تاکنون بود. پیش‌بینی می‌شود برخی از کاندیداها تا زمان انتخابات از نامزدی خود انصراف دهند. باید دید رییس جدید سازمان می‌تواند مشکلات صنفی پیش‌روی جامعه پزشکان را حل کند؟ همچنین باید منتظر ماند و دید که آیا برنامه‌هایی که در بالا مورد بررسی قرار گرفت در مقام اجرا هم با همین جدیت پیش گرفته می‌شوند یا خیر؟
به عنوان همشهری عزیزی و آشنایی نسبی که باهاش دارم میتونم بگم همون صدر دوباره رییس نظام پزشکی بهتره تا عزیزی.